Psychische virus

Coronaboodschap
De boodschap van overheidswege die aan het begin van de coronacrisis door de overheid is uitgedragen was niet erg geruststellend: ‘Een flink deel van alle Nederlanders zal met het virus besmet raken. Een ‘ordelijk gedrag’ is wat van iedereen mag worden verwacht, over ‘meningsverschillen en tegenstellingen heen’, zoals Rutte het noemde. ‘Een tijd om gezamenlijk belang boven eigen belang te stellen’.

Hamsterwoede
Merkwaardig is de ‘hamsterwoede’ die tegen alle advies en noodzakelijkheid in zich op grote schaal heeft voorgedaan (en zelfs nog steeds voordoet). René Diekstra omschreef dit verschijnsel als ‘het symptoom van het psychische virus dat ons inmiddels ook heeft besmet’. In veel supermarkten was te zien wat hij bedoelde. Tientallen vakken (nagenoeg) leeg, alsof Ali Baba en zijn veertig rovers urenlang hadden huisgehouden. Pasta, melk, deegwaren: de meest normale producten waren verdwenen. Volgens een medewerker namen mensen wel meer dan 10 pakken van hetzelfde mee. En toiletpapier in een hoeveelheid die tot Kerstmis toereikend is. Kerstmis 2021 wel te verstaan, of het virus moet zo’n aanzienlijke buikloop veroorzaken dat de rioleringen het niet meer aankunnen. Als je niet uitkijkt ga je zelf ook hamsterneigingen krijgen en net als al die andere malloten bijdragen aan het slopen van ons sociaal immuunsysteem.

Wederzijds vertrouwen
Hamsteren, zo zegt Diekstra, tast ons meest belangrijke kapitaal aan: wederzijds vertrouwen. Hoe triest is het alleen met eigenbelang rekening te houden en niet met dat van een ander. Hamsteraars beschamen het vertrouwen in hoge mate: ze werpen het vertrouwen in mensen omver. Is het toeval, zegt Diekstra, dat het woord hamsteren is afgeleid van het oud-Iraanse woord ‘hama star’ dat ‘de vijand die omver werpt’ betekent? Daarom, als er nog maar twee pakken toiletpapier in het schap over zijn, laat er dan een liggen voor een ander. Overigens is het net zo verwerpelijk dat voor mondkapjes belachelijk hoge prijzen worden gevraagd. Om over het verschijnsel in ziekenhuizen dat mondkapjes, schorten, handschoenen en handalcohol in grote getale zijn gestolen maar te zwijgen. Het moet niet gekker worden dan het al is!

Betekenisvolle maatschappij
De overheid speelde open kaart toen ze zei dat de bezwering van het coronavirus niet mee zal vallen. En ze had gelijk, ondanks de maatregelen die zijn getroffen. Onze premier liet zien dat hij zomaar lid van KBO/PCOB zou kunnen worden toen hij zei: ‘Samen komen we deze moeilijke periode wel te boven. Let een beetje op elkaar’. Er is onder onze achterban dankbaarheid en respect voor de inzet van de zorgprofessionals en alle anderen die de maatschappij als het ware op handen dragen. Vanuit KBO-PCOB doen we de oproep elkaar via alle geoorloofde kanalen te blijven opzoeken, ook na de coronaperiode. Bel op of app elkaar, stuur of mail een kaartje, skype, beeldbel, communiceer fysiek op anderhalve meter afstand, kortom, houd elkaar op de hoogte en zie naar elkaar om. We kunnen veel voor een ander betekenen.