BESPIEGELINGEN

“ZOEKT NIET EN GIJ ZULT VINDEN”
Nee, dit opschrift is geen goedkope spot met het woord
van Jezus: ”Zoekt en je zult vinden” (Mattheus 7:7.)
Daar gaat het over het volhoudend bidden op zoek naar
de juiste vormgeving van je leven. Mijn variant is niet
meer dan een inval. Soms gebeurt het namelijk dat ik
iets kwijt ben. Ik zoek en zoek, tot ik er moedeloos van
word. Als het niet dringend nodig is staak ik het zoeken
weleens. En later, soms als ik iets anders zoek, duikt het
opeens op. Natuurlijk moet je je verstand niet
uitschakelen en gewoon zoeken. Maar door niet
gespannen te blijven zoeken, door het even los te laten,
word je soms verrast.
Zoiets gebeurt in meer situaties. De wetenschap moet
natuurlijk systematisch en met verstand zoekend te werk
gaan. Maar soms vindt een wetenschapper iets dat hij/zij niet
zocht maar dat verrassend belangrijk blijkt te zijn.
Archimedes zat in het bad toen hij een belangrijke natuurwet
ontdekte. En hij riep “Eureka”, ik heb het gevonden! Newton
kreeg een appel op zijn hoofd en ontdekte zo de
zwaartekracht. En ik meen dat de penicilline, die de
medische wetenschap fundamenteel beïnvloedde, ook bij
verrassing ontdekt is.
Mensen zoeken – soms krampachtig – van alles: geluk, rust,
vrede, inzicht, helderheid. Of ze zoeken God, wat ze zich
daarbij ook mogen voorstellen. Ze zoeken, al dan niet met
succes, in de afzondering, in de stilte, in de woestijn, in het 6
klooster, in het gewoel van mensen, in verre reizen. En zeker,
dat zoeken kan zinvol zijn. Maar weet je wat je zoekt? En
raak je niet gestrest door dat (krampachtig) zoeken?
Misschien vind je nog wel het beste als je niet zoekt. Als je
ontspannen open staat voor alles kan je soms onverwacht en
onvoorzien verrast worden.
Misschien is dat wel ‘geloven’, een veel misbruikt en slordig
gehanteerd woord. Door zogeheten ‘strenge’ gelovigen en
door zelfbenoemde atheïsten te pas en te onpas gebruikt.
Alsof ‘geloven’ betekent: je verstand afschaffen, alles maar
braaf slikken, zonder je verstand te gebruiken. Ik denk (ik
denk!) dat geloven is – zonder uitschakeling van je
denkvermogens- open staan voor het onverwachte, niet
gezochte of verwachte. Verrast worden.
“Mensen zoeken God” hoor je weleens. Ik meen dat het dat
de kerkvader Augustinus was die in een gebed zei: “God, ik
zou u niet gezocht hebben als u mij niet al gevonden had.”
De bijbel begint niet met een God-zoekende mens maar met
een mens die gezocht en gevonden wordt: Adam, waar ben
je?” (Genesis 3:9) En die mens hoort het woord van Jezus:
“Zoek – in je eigen vrijheid – de juiste invulling van je leven,
en je zult vinden.” Laat je verrassen, tot het einde van je
leven.

Dirk Firet